به نقل از سایت: www.alikonline.ir
ارامنه از ساکنان قدیمی کشور ایران جدا نبوده‌اند و جزء لاینفک تحولات سیاسی-اجتماعی ایران، به‌ویژه در تاریخ معاصر به شمار می‌روند؛ به‌همین دلیل، نام آنان در صفحه تاریخ ایران جاودانه است و امروز، جزئی از هویت ملی ایرانیان به شمار می‌روند که در مقاطع مهم و تحولات حساس کشور به‌ویژه مشروطیت نقشی انکارناپذیر داشته‌اند؛ البته این نقش منحصر به مشروطه نیست، بلکه در بسیاری حوادث قبل و بعد از مشروطه نیز می‌توان ردپای ارمنیان را مشاهده کرد. در آستانه سال نوی میلادی برای بررسی نقش ارامنه در تحولات ایران و دغدغه‌هایی که در حال حاضر با آن‌ها مواجه هستند، روزنامه «آسمان‌آبی» در شماره 536 خود مورخ 10 دی 1396، با روبرت بگلریان، نماینده سابق ارمنی‌های اصفهان و جنوب کشور در مجلس شورای اسلامی، گفت‌وگو کرده‌است که متن کامل آن را در ادامه می‌خوانید:
برای حضور و نقش ارامنه در نهضت‌های سیاسی-اجتماعی در ایران، چه ویژگی‌هایی را می‌توان در نظر گرفت؟
با توجه به سابقه دیرین زندگی مسیحیان ارمنی در ایران، همواره شاهد حضور آن‌ها در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی، هنری و علمی بوده‌ایم و همین امر، هم نشان‌دهنده ویژگی مسیحیان ارمنی به‌طور کلی از حیث اشتراک‌ها و تمایل به مشارکت در جنبه‌های مختلف زندگی کشور و همراهی با ملت بوده است و هم از سوی دیگر، نشان‌دهنده روحیه تسامح و احترامی بوده که جامعه اکثریت نسبت به اقلیت داشته و به انحای مختلف نیز طی زمان، خود را نشان داده است که ثمرات و بهره آن را در جنبه‌های مختلف می‌بینیم؛ مثال بارز آن هم وجود مدارس، انجمن‌ها، نحوه فعالیت‌های فرهنگی، وجود کلیساها و آفرینندگی جامعه مسیحیان ارمنی و مسیحیان به‌طور عام در حوزه‌های مختلف از ورزش گرفته تا هنر، صنعت، اقتصاد و جنبه‌های دیگر است.
در حال حاضر، جامعه ارامنه ایران با چه دغدغه‌هایی مواجه است و فکر می‌کنید برای رفع این دغدغه‌ها چه تمهیداتی باید اندیشیده شود؟
باید توجه داشت در دوران کنونی، طبیعتا وجه غالب مسائل و مشکلات جامعه ما جدای از مشکلات عامه جامعه و کشور نیست و شامل موضوعاتی مثل مسائل مربوط به حیطه‌های فرهنگی، آموزشی، اجتماعی و مسائل اقتصادی به‌طور خاص، اشتغال به‌طور ویژه و مسائلی از این دست می‌شود که فکر می‌کنم عامه کشور با این مشکلات مواجه هستند؛ البته ممکن است مسائل خاصی نیز مختص جامعه ما وجود داشته باشد که به‌هرحال توجه خاص دست‌اندرکاران را می‌طلبد.
به این مسائل خاص، مصداقی اشاره بفرمایید.
به‌طور مثال در حوزه‌هایی مثل آموزش‌وپرورش با مسائلی روبه‌رو هستیم. خوشبختانه وقتی که هفته گذشته جناب وزیر برای بازدید از یکی از مدارس ما تشریف آورده بودند، این مسائل را با ایشان در میان گذاشتیم و به‌صورت کتبی نیز خدمت ایشان تقدیم کردیم. ازجمله این‌که تعداد دانش‌آموزان ما در دوره‌های اخیر، به‌دلیل رشد کم جمعیت و بخشی نیز به‌دلیل مهاجرت کم شده است یا این‌که مدیریت مدارس ما رویکرد تازه‌ای را از حیث ادغام‌ها و مسائلی از این دست می‌طلبد که به همراهی وزارت آموزش‌وپرورش نیاز دارد. موضوع دیگر نیز بحث استخدام معلمان و تامین مالی برخی منابع است که مشکلات خاصی را می‌آفریند. در کنار آن، بعضی محتویات کتاب‌های دینی ما به بازنگری و همکاری و همراهی جامعه و روحانیت ما با دست‌اندرکاران تالیف کتاب‌ها نیاز دارد و مسائلی از این دست. در حوزه مجلس و قانون‌گذاری نیز مسائل و مشکلاتی در حوزه ارث وجود دارد که توجه ویژه و خاص نظام را می‌طلبد یا در بحث قوانین مربوط به مدیریت انجمن‌ها تا حدی راهگشایی‌هایی لازم است؛ البته به‌طورکلی تاکنون، گذشته از برخی اختلاف‌سلیقه‌ها، همکاری‌ها وجود داشته، اما به نظر می‌رسد نیاز به تصحیح و گره‌گشایی‌های دیگری نیز وجود دارد.