امروز سالگرد موزه ی نو تأسیس مردم شناسی ارامنه ی جلفاست، موزه ای که تجلیات تاریخ 400 ساله جلفا را بمانند آینه ای که هر چند در طی قرون پر فراز و نشیب از جلای آن کاسته شده ، ولی اصالت جلفا و جلفاییان را نمودار میکند.
به مناسبت یکمین سالگرد تاسیس موزه مردم شناسی ارامنه جلفای نو، در تاریخ 5 تیر 1399 در محوطه همان موزه نمایشگاهی از لباس های سنتی قدیمی جلفایی به همراه مشاغل و گزیده ای از هنرهای جلفای نو به معرض نمایش گذاشته شده بود.
در داخل موزه، در کنار غرفه های مربوطه چند تن از هنرمندان و جوانان با لباس های سنتی ارامنه ی جلفا، هنر همان بخش از موزه را به صورت زنده به نمایش گذاشته بودند.
در بدو ورود به موزه خانم ها زاروکیان و طهماسیان بانوان جلفایی با لباس سنتی مخصوص پس از خوش آمد گویی به بازدید کنندگان، در رابطه با ایده تاسیس موزه که طبق وصیت یک خانم خیر بنام مارگاریت خاچانیان صورت گرفته و مجمع نمایندگان و شورای خلیفه گری ارامنه اصفهان آنرا در سال ۱۳۹۷ تصویب و به اجرا گذاشته اند، توضیحاتی را ارائه می داد.
ایشان ما را به 400 سال پیش، به زمان ورود ارامنه به ایران ، زمانی که کل دارایی آنها فقط زمین و آب بود برد، تا زمانی که شروع به رونق تجارت ایران و توسعه روابط آن با کشور های مختلف کردند و بازرگانان ثروتمندی در این زمینه شدند. در بخش های بعدی به نوع زندگی ارامنه جلفا، اعتقادات و آیین های آنها ارائه شد.
یکی از بخش های نمایش زنده، هنر حجاری و سنگ تراشی بود که آقای سورن میناسکانیان با حجاری نقوش ارمنی بر روی سنگ آن را ارائه داد. قابل ذکر است که گسترش ساخت و ساز بنا ها و کلیسا ها در جلفای نو مستلزم پیشرفت صنعت سنگ تراشی بود. بازدید کنندگان در این بخش شاهد خاچکار ها و حجاری های قدیمی ارامنه جلفا می باشند. در نگاهی دیگر زنگ های کلیسایی با چیدمان خاصی مشاهده می شود که زمینه آن برج ناقوس با شکوه کلیسای وانک می باشد.
جلفای نو در سده‌های هفدهم و هجدهم میلادی در تکوین روابط سیاسی-اقتصادی شرق و اروپا-شرق مشارکت داشت و گاه مسئولیت حفظ این روابط متقابل را خود به تنهایی بر دوش می‌کشید. در میان حوزه‌های گوناگون زندگی جمعی در جلفای نو، حوزۀ فرهنگ پدیده‌ای منحصر‌به‌فرد بود که الگوهای هنر قرون وسطای ارمنی در آن حیات دوباره یافت و چهره‌ای بدیع به خود گرفت.
در بخش هنر زرگری آقای آلفرد میرجانیان سخت مشغول حرفه خود، یعنی زرگری می باشد و با ظرافت خاصی طلا و نقره را پرداخت می کردند. در گوشه ای دیگر آقای هراچ دراوانسیان با طلاکوبی کارتهایی که به این مناسبت به عنوان یادگاری به بازدیدکنندگان اهدا می کرد، غرفه صنعت چاپ را ارائه می نمود.
در همین اتاق جنب غرفه آشپزخانه نمونه ای از شیرینی های سنتی ارمنی به حاضرین معرفی شد.
زنان ارمنی، علاوه بر ادارۀ امور منزل، به فعالیت‌هایی چون بافتن جوراب‌های زیبا، انواعی از بافتنی‌های دیگر و سوزن دوزی‌های ظریف می‌پرداختند. در این بخش اساتید بافتنی و هنرهای دستی ارمنی خانم ها خدابخشیان و میناسیان کارهای خود را ارائه می کردند.
یکی از ارکان اصلی در کنار رکن کلیسا و مدرسه، که باعث حفظ هویت ارامنه بوده رکن خانواده است که بنیان آن با ازدواج گذاشته میشود . در این بخش چند تن از جوانان ارمنی، خانم ها هاروتونیان و گریگوریان و آقای عیسی قلیان به صورت زنده داماد و عروس جلفائی را با لباس سنتی نمایش می دادند و راوی در مورد آیین های عروسی توصیحاتی را ارائه می داد.
بخش پایانی مربوط به مشاهیر ارمنی بود. راوی با ذکر اینکه درنگ در نام پيشروان رشته های مختلف هنر و صنعت و بازرگانی در دوران معاصر روشن میکند که اين جمعیت چند ده هزار نفره چه تاثير بزرگی بر فرهنگ ايرانی داشته است، در مورد پيشگامان ترقی و نوآوری در سياست، هنر، علم و دانش، موسيقی، سينما، نقاشی، تآتر، عکاسی، روی آوری به تمدن، چاپ و نشر، در صنعت و معماری توضیحات مختصری را ارایه دادند.
در پایان بازدیدکنندگان می توانستند نظرات خود را در دفتر یادبود موزه ثبت کنند.
این نمایشگاه که با حمایت شورای خلیفه گری ارامنه اصفهان و جنوب ایران و با مساعی مسئولین و کادر موزه برگزار شد، از ساعت 10:30 صبح تا 19:30 بعد از ظهر ادامه داشت و توجه صدها تن از بازدید کنندگان را به خود جلب کرد.