به نقل از سایت: www.isna.ir
امروز، ۱۵ اسفندماه، هفتمین سالگرد درگذشت دکتر آلینوش طریان، ستاره درخشان عرصه نجوم ایران و نخستین زن فیزیکدان کشور و دارنده عنوان مادر ستاره نجوم ایران است که در اواخر عمر در آسایشگاه زندگی می‌کرد و در سال ۸۹ به علت کهولت سن در تهران درگذشت.
به گزارش ایسنا، آلینوش طریان در تهران و در تاریخ سه‌شنبه ۹ نوامبر ۱۹۲۰ (۱۸ آبان ۱۲۹۹) از پدر و مادری تحصیل کرده از ارمنی‌های ایران زاده شد. پدر طریان در جلفای اصفهان و مادرش در تهران چشم به جهان گشودند. پدر طریان پاره‌هایی از شاهنامه را به زبان ارمنی بازگردانی کرده بود. مادر طریان نیز دانش‌آموخته رشته ادبیات از سوئیس بود.
آلینوش پس از طی تحصیلات مقدماتی به دانشگاه تهران رفت و در خرداد سال ۱۳۲۶ با درجه لیسانس فیزیک از دانشکده علوم دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد.
وی درمهرماه همان سال به عنوان کارمند آزمایشگاه فیزیک دانشکده علوم استخدام و یک سال بعد به عنوان متصدی عملیات آزمایشگاهی در دانشکده علوم منصوب شد. طریان مدتی بعد با هزینه شخصی به بخش فیزیک اتمسفر دانشگاه پاریس رفت و دانشنامه دکتری دولتی‌اش را از دانشگاه علوم پاریس در سال ۱۹۵۶ میلادی (۱۳۳۵ خورشیدی) دریافت کرد.
طریان به رغم امکان تدریس در دانشگاه سوربن به ایران بازگشت و با رتبه دانشیاری در رشته ترمودینامیک در گروه فیزیک مشغول به کار شد.
در سال ۱۳۳۸ دولت فدرال آلمان غربی بورس مطالعه رصدخانه فیزیک خورشیدی را در اختیار دانشگاه تهران قرار داد که وی برای این بورس انتخاب شد و از فروردین سال ۱۳۴۰ به مدت ۴ ماه به آلمان رفت و پس از انجام مطالعات به ایران بازگشت.
دکتر طریان ۳ سال بعد درتاریخ ۹ خرداد ۱۳۴۳ به مقام استادی ارتقا پیدا کرد و اولین فیزیکدان زنی شد که در ایران به مقام استادی رسیده است.
وی در آبان ماه سال ۴۵ به عضویت کمیته ژئوفیزیک دانشگاه تهران درآمد و در سال ۴۸ به ریاست گروه تحقیقات فیزیک خورشیدی موسسه ژیوفیزیک دانشگاه تهران منصوب شد و در رصدخانه فیزیک خورشیدی که خود وی در بنیانگذاری آن نقش عمده‌ای داشت، فعالیت خود را آغازکرد.
دکتر طریان در سال ۱۳۵۸ تقاضای بازنشستگی داد و به افتخار بازنشستگی نائل شد. اما علاقه او به علم و دانش سبب شد تا وصیت‌نامه‌ای تنظیم کند و منزل مسکونی خود را پس از مرگ به ارامنه جلفا و دانشجویانی که محل اسکان مناسبی ندارند، ببخشد. او در سال‌های جوانی به مردی علاقه‌مند بوده است، اما مرگ او سبب شد تا دکتر طریان تصمیم بگیرد برای همیشه مجرد باقی بماند و پس از گذشت سالیان دراز از آن روزها، زندگی بدون وارث را در کنج آسایشگاهی در قلب پایتخت (آسایشگاه سالمندان توحید) تجربه کند.
اولین بانوی استاد فیزیک ایران در مراسم تقدیر از زنان نمونه که به همت مرکز امور زنان و خانواده به مناسبت سالروز ولادت حضرت زهرا (س) و بزرگداشت مقام زن درتاریخ ۲۶ تیر ماه سال ۱۳۸۵ برگزار شده بود، مورد تقدیر قرار گرفت.
در سال ۸۲ از زندگی وی فیلمی با عنوان "سوی خورشید" ساخته می‌شود و در آن زندگی این نخستین بانوی استاد کرسی فیزیک ستاره در دانشگاه تهران به تصویر کشیده می‌شود.
این فیلم مستند یکی از مجموعه برنامه‌های "فرزانگان ایران" بود که به سفارش شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران تهیه شده بود که به زندگی و فعالیت‌های علمی دکتر آلینوش طریان می‌پرداخت.
"پایه‌گذاری نخستین رصدخانه فیزیک خورشیدی"، "پایه‌گذاری نخستین تلسکوپ خورشیدی"، "ارائه دروس فیزیک خورشیدی و اختر فیزیک برای نخستین بار در کشور" و "وقف منزل خویش به دانشجویان برای گسترش دانش و بهره‌گیری دانشجویان ارمنی" از جمله خدمات علمی این بانوی فقید محسوب می‌شود.
استاد طریان، مادر نجوم ایران، توانست دانشجویان فراوانی را از نزدیک با مباحث مربوط به فیزیک آشنا کند و تجربه کار با تلسکوپ و دیگر ابزار رصدخانه‌ای را برای آنها امکان‌پذیر کند.
وی سرانجام در زمستان سال ۱۳۸۹ بر اثر کهولت در سن ۹۰ سالگی درگذشت. پیکر وی در روز ۱۶ اسفند ۱۳۸۹ از کلیسای مریم مقدس تشییع و در گورستان ارامنه تهران به خاک سپرده شد.